
Polacy pomogli rozkodować genom żyta
27 kwietnia 2021, 04:58Po prawie 4 latach prac badawczych, 63 naukowców z 13 krajów, w tym czterech z Polski rozkodowało genom żyta. W międzynarodowej grupie znaleźli się badacze z Katedry Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin (Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa) – dr hab. Beata Myśków oraz dr hab. Stefan Stojałowski.

Radioligand rzuca światło na tworzenie się blaszek amyloidowych u chorych na alzheimera
5 sierpnia 2021, 10:55Nowy radioligand dla pozytonowej tomografii emisyjnej (PET) okazał się skuteczny w obrazowaniu aktywności mózgu powiązanej z formowaniem się blaszek amyloidowych u osób z zaburzeniami poznawczymi i chorobą Alzheimera. Badania, opisane na łamach Molecular Psychiatry, wykazały, że ligand pozwala bezpośrednio obrazować to, co dzieje się podczas tworzenia się blaszek.

Kultura aszelska pojawiła się w Afryce Północnej setki tysięcy lat wcześniej niż sądzono
11 października 2021, 09:08Niewielka dolina Oued Boucherit, położona w basenie Beni Fouda w północno-wschodniej Algierii, jest od ponad 100 lat znana z bogactwa skamieniałości oraz kamiennych narzędzi. Teraz algiersko-hiszpański zespół naukowy prowadzony przez specjalistów z CENIEH (Narodowe Centrum Badań nad Ewolucją Człowieka) doniósł o odkryciu tam najstarszych w północnej Afryce narzędzi kultury aszelskiej.

Największy na świecie obszar rozrodu ryb znaleziono pod lodami Antarktyki
17 stycznia 2022, 11:21W pobliżu Lodowca Szelfowego Filchnera na południu Morza Weddella w Antarktyce znaleziono największy obszar rozrodu ryb. Podwodna kamera sfilmowała tysiące gniazd ryby z gatunku Naopagetopsis ionah. Na podstawie zajmowanego obszaru i zagęszczenia oszacowano, że może znajdować się tam około 60 milionów gniazd. Naukowcy podkreślają, że odkrycie potwierdza słuszność starań o utworzenie obszaru chronionego na atlantyckiej części Oceanu Południowego.

Mikrobiom jelit ma bezpośredni wpływ na kluczowe funkcje mózgu
20 kwietnia 2022, 10:11Specjaliści od dawna poszukują bezpośredniego związku pomiędzy aktywnością neuronów w mózgu, a aktywnością bakterii w układzie pokarmowym. Francuscy uczeni z Instytutu Pasteura poinformowali właśnie na łamach Science, że w modelu zwierzęcym neurony w podwzgórzu bezpośrednio wykrywają zmiany aktywności bakterii w jelitach i odpowiednio dostosowują do tego apetyt i temperaturę ciała myszy

Badacz z UJ pierwszym Polakiem, który pokieruje Europejskim Towarzystwem Psychologii Poznawczej
28 lipca 2022, 10:14Prof. dr hab. Michał Wierzchoń z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego został wybrany na przewodniczącego Europejskiego Towarzystwa Psychologii Poznawczej (ESCoP). Należy zaznaczyć, że to pierwszy Polak, który będzie piastował tę funkcję od czasów założenia ESCoP w 1985 r.

Podczas polowania larwa komara... wystrzeliwuje własną głowę
20 października 2022, 12:11Od dawna wiadomo, że larwy komarów są drapieżnikami i potrafią pożerać się nawzajem. Jednak ich polowanie przebiega tak szybko, że dotychczas nie znaliśmy szczegółów ich strategii. Poznaliśmy je dzięki szybkim kamerom, a to, co widać na nagraniu zaskoczyło specjalistów. Autorzy badań donoszą, że larwy dosłownie wyrzucają swoje głowy z ciała, by dopaść ofiarę. Opadły nam szczęki, gdy to zobaczyliśmy. Nie mogliśmy w to uwierzyć, mówi główny autor badań, Robert Hancock z Metropolitan State University w Denver.

Bakterie i grzyby łączą siły, by „wędrować” i „skakać” po naszych zębach
2 stycznia 2023, 09:36Dotychczas sądzono, że to po prostu bakterie akumulujące się jedna pod drugiej na naszych zębach powodują próchnicę, mówi mikrobiolog i dentysta Huyn Koo z University of Pennsylvania. To jednak błędy obraz. Koo jest współautorem badań, z których wynika, że bakterie i grzyby tworzą wzajemnie wspomagające się społeczności, które „spacerują”, a nawet „skaczą” po zębach.

Średniowieczna nordycka hafgufa i starożytny grecki aspidochelon to to samo zwierzę. I żyje do dziś
4 marca 2023, 09:35Z XIII-wiecznego norweskiego tekstu edukacyjnego „Lustro królów” (Konungs skuggsjá) dowiadujemy się, jak polowała hafgufa, zamieszkująca wody wokół Islandii. Podobieństwo do hafgufy wykazuje aspidochelon, często opisywany w literaturze średniowiecznej, o którego istnieniu po raz pierwszy donosi wczesnochrześcijański (II w.) „Fizjolog”, pierwowzór średniowiecznych bestiariuszy. Australijscy naukowcy poinformowali, że wiedzą, czym jest hafgufa i aspidochelon. Co ciekawe, opisy sprzed wieków zgadzają się z odkryciami, których nauka dokonała dopiero ostatnio

Aktywność fizyczna zmniejsza krwotok śródmózgowy
23 maja 2023, 08:14Regularna aktywność fizyczna może zmniejszyć krwawienie do mózgu u osób z krwotokiem śródmózgowym. Do takich wniosków doszli naukowcy z Uniwersytetu w Göteborgu, którzy przeprowadzili badania retrospektywne na 686 osobach leczonych z powodu krwotoku śródmózgowego. Uczeni nie byli w stanie określić związku przyczynowo-skutkowego zaobserwowanego zjawiska, ale jednoznacznie wykazali, że u osób aktywnych fizycznie krwotok był mniejszy, niż u nieaktywnych.